Trị liệu ADHD: Quy trình, lợi ích và lưu ý khi áp dụng liệu pháp tâm lý ADHD
- tankieucodo
- Aug 25
- 5 min read
Updated: Sep 3
Mở đầu
Trị liệu ADHD (Rối loạn tăng động giảm chú ý) là một chủ đề ngày càng được quan tâm, bởi tỷ lệ trẻ em và người lớn được chẩn đoán rối loạn này đang tăng. Nhiều người thường nghĩ ADHD chỉ có thể điều trị bằng thuốc, nhưng thực tế, liệu pháp tâm lý ADHD đóng vai trò then chốt, đặc biệt trong việc thay đổi hành vi, cải thiện kỹ năng sống và hỗ trợ tinh thần.
ADHD không chỉ ảnh hưởng đến khả năng tập trung mà còn tác động mạnh đến cảm xúc, mối quan hệ xã hội và chất lượng cuộc sống nói chung. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết quy trình trị liệu ADHD, các lợi ích nổi bật của liệu pháp tâm lý ADHD, lưu ý quan trọng trong quá trình trị liệu và giải pháp cụ thể từ Phòng khám Tâm lý BS Hồng Thu.
Quy trình trị liệu ADHD với liệu pháp tâm lý
Đánh giá ban đầu
Đây là bước khởi đầu quan trọng để xây dựng kế hoạch trị liệu. Bác sĩ hoặc nhà trị liệu sẽ thu thập thông tin từ nhiều nguồn:
Bảng câu hỏi chẩn đoán ADHD.
Phỏng vấn trực tiếp bệnh nhân.
Quan sát hành vi trong nhiều bối cảnh khác nhau.
Trao đổi với gia đình, giáo viên hoặc đồng nghiệp.
Một đánh giá toàn diện giúp loại trừ các bệnh lý khác như lo âu, trầm cảm hoặc rối loạn học tập vốn có thể “giả” triệu chứng ADHD.
Lập kế hoạch trị liệu
Sau khi đánh giá, chuyên gia sẽ thiết lập mục tiêu rõ ràng, ví dụ:
Giảm xung động, cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc.
Nâng cao sự tập trung và khả năng hoàn thành nhiệm vụ.
Giảm mâu thuẫn trong gia đình, cải thiện quan hệ xã hội.
Thực hiện liệu pháp tâm lý ADHD
Có nhiều phương pháp trị liệu được chứng minh hiệu quả:
Liệu pháp hành vi – nhận thức (CBT)
CBT giúp người ADHD nhận diện suy nghĩ tiêu cực, thay thế bằng tư duy tích cực và áp dụng kỹ năng kiểm soát hành vi. Ví dụ, khi trẻ ADHD mất tập trung trong giờ học, CBT hướng dẫn cách chia nhỏ nhiệm vụ và tự thưởng khi hoàn thành.
Huấn luyện kỹ năng tổ chức và quản lý thời gian
Người ADHD thường trì hoãn, dễ quên. Nhà trị liệu sẽ giúp xây dựng hệ thống:
Lập kế hoạch bằng checklist.
Sử dụng nhắc nhở bằng điện thoại.
Chia nhỏ nhiệm vụ để giảm áp lực.
Liệu pháp gia đình
ADHD ảnh hưởng cả gia đình, đặc biệt là cha mẹ và anh chị em. Liệu pháp gia đình giúp:
Cha mẹ hiểu cơ chế ADHD.
Giảm la mắng, tăng kiên nhẫn.
Cùng thiết lập thói quen tích cực tại nhà.
Theo dõi – điều chỉnh
Trị liệu ADHD là quá trình lâu dài. Chuyên gia sẽ định kỳ đánh giá tiến triển, điều chỉnh phương pháp và trao đổi với gia đình để duy trì hiệu quả.
Lợi ích của trị liệu ADHD bằng liệu pháp tâm lý
Giảm hành vi bốc đồng: giúp người bệnh suy nghĩ trước khi hành động.
Cải thiện khả năng tập trung: dễ dàng hoàn thành nhiệm vụ ở trường hoặc nơi làm việc.
Nâng cao kỹ năng xã hội: học cách giao tiếp, lắng nghe và hợp tác.
Giảm rối loạn kèm theo: như lo âu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ.
Hỗ trợ gia đình: giúp gia đình hiểu, chấp nhận và đồng hành cùng người ADHD.
Một nghiên cứu đăng trên Journal of Attention Disorders cho thấy, liệu pháp tâm lý ADHD giúp cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc tới 60% sau 12 tuần trị liệu liên tục.
Lưu ý quan trọng khi áp dụng liệu pháp tâm lý ADHD
Kết hợp đa phương pháp
Điều trị ADHD hiệu quả nhất khi kết hợp: thuốc + trị liệu tâm lý + thay đổi lối sống. Không nên xem trị liệu như “giải pháp duy nhất” hay ngược lại, chỉ dựa vào thuốc.
Sự kiên trì
Nhiều gia đình mong hiệu quả nhanh chóng, nhưng thực tế trị liệu ADHD cần thời gian dài. Các kỹ năng mới phải được luyện tập lặp đi lặp lại trước khi trở thành thói quen.
Vai trò của gia đình
Gia đình là “điều kiện thành công”. Nếu cha mẹ kiên nhẫn, đồng hành và thực hành cùng con, hiệu quả tăng gấp nhiều lần.
Chọn chuyên gia uy tín
Không phải ai cũng có kinh nghiệm trong liệu pháp tâm lý ADHD. Hãy chọn bác sĩ hoặc nhà trị liệu được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm lâm sàng với ADHD.
Theo dõi định kỳ
ADHD thay đổi theo lứa tuổi và bối cảnh. Cần theo dõi thường xuyên để điều chỉnh kế hoạch trị liệu cho phù hợp.
Giải pháp từ Phòng khám Tâm lý BS Hồng Thu
Tại Phòng khám Tâm lý BS Hồng Thu, chúng tôi xây dựng hệ thống giải pháp trị liệu ADHD toàn diện:
Đặt lịch hẹn dễ dàng, bảo mật tuyệt đối.
Đánh giá toàn diện: không chỉ bằng bảng câu hỏi mà còn phỏng vấn, quan sát và trao đổi với gia đình.
Áp dụng liệu pháp tâm lý ADHD: kết hợp CBT, huấn luyện kỹ năng, liệu pháp gia đình.
Phối hợp thuốc khi cần: dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.
Đồng hành lâu dài: luôn theo sát tiến trình, điều chỉnh phương pháp phù hợp từng giai đoạn.
ADHD không phải là dấu chấm hết. Đó chỉ là một cách não bộ vận hành khác biệt, và bạn hoàn toàn xứng đáng được thấu hiểu và hỗ trợ đúng cách. Nếu bạn hoặc người thân đang tìm kiếm giải pháp trị liệu ADHD, đừng trì hoãn. Phòng khám Tâm lý BS Hồng Thu sẵn sàng đồng hành cùng bạn với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa và nhà trị liệu giàu kinh nghiệm.
Hãy đặt lịch tham vấn ngay hôm nay để bắt đầu hành trình cải thiện sự tập trung, kiểm soát cảm xúc và sống một cuộc đời cân bằng, trọn vẹn hơn.
Kết luận
Trị liệu ADHD không chỉ là giảm triệu chứng, mà còn là quá trình giúp người bệnh phát triển kỹ năng sống, kiểm soát cảm xúc và nâng cao chất lượng cuộc sống. Khi kết hợp đúng phương pháp, có sự kiên trì của bản thân và sự đồng hành của gia đình, ADHD hoàn toàn có thể được kiểm soát.
Với sự hỗ trợ từ Phòng khám Tâm lý BS Hồng Thu, hành trình điều trị ADHD trở nên an toàn, chuyên nghiệp và hiệu quả, mở ra cơ hội mới cho mỗi người được thấu hiểu và sống tự tin hơn.
